28 stycznia 2025

Bezdomność zwierząt w Polsce

Bezdomność zwierząt w Polsce – co naprawdę trzeba wiedzieć

Z jednej strony mamy psy, które śpią w łóżku i jedzą z ręki. Z drugiej – te, które od miesięcy nie spały w cieple, a jedyne, co dostały od człowieka, to pogarda albo łańcuch.
W Polsce wciąż mówimy o „problemie bezdomności zwierząt”, jakby to była jakaś abstrakcja. A ona dzieje się tu i teraz – i bardzo konkretnie dotyka żywe istoty.

Ile zwierząt naprawdę jest bez domu?

Według raportu Najwyższej Izby Kontroli (NIK), w polskich schroniskach przebywa ponad 117 tysięcy psów i kotów. Dane te nie obejmują zwierząt pozostających pod opieką fundacji, stowarzyszeń czy osób prywatnych.
NIK zwraca uwagę na to, że liczba bezdomnych psów w Polsce wzrosła o 4,2% między 2019 a 2023 rokiem, a wiele gmin nie potrafi dokładnie oszacować skali zjawiska na własnym terenie.

To nie tylko statystyka. To dramat – i ogromna porażka edukacyjna.

Czipowanie i rejestracja – temat, od którego wszystko się zaczyna

Czip to jak PESEL – pozwala szybko zidentyfikować psa i wrócić z nim do opiekuna. Ale co z tego, skoro czipy często nie są rejestrowane albo dane w bazie są nieaktualne?
W wielu gminach wciąż brakuje obowiązku rejestracji, a nawet tam, gdzie on istnieje – nie zawsze idzie za nim kontrola. A przecież to podstawowe narzędzie, by ograniczyć liczbę „znalezionych” psów, które nigdy nie wracają do swoich domów.

Więcej o czipowaniu przeczytasz w naszym artykule

Kastracja i sterylizacja – nie „fanaberia”, tylko konieczność

Większość środków publicznych trafia do schronisk – czyli tam, gdzie trafiają zwierzęta, gdy już jest za późno. Tymczasem tylko niewielka część budżetów gmin przeznaczana jest na kastrację i sterylizację, które faktycznie ograniczają liczbę niechcianych miotów.
Zabieg to nie tylko kwestia „populacji”. To też realna profilaktyka – nowotworów, infekcji, zaburzeń hormonalnych.

Kiedy kastrować psa i dlaczego to ważne więcej tu

Edukacja – bez niej nie będzie zmiany

Bezdomność zwierząt to efekt zaniedbań systemowych, ale też zwyczajnej niewiedzy. Dlatego tak dużą wagę przykładamy do edukacji – od podstawówek po licea.
Rozmawiamy z dziećmi i młodzieżą o tym, czym naprawdę jest odpowiedzialność za psa, dlaczego nie kupuje się zwierząt jak rzeczy i jak rozpoznać pseudohodowlę.

Więcej o naszych programach edukacyjnych – przeczytaj tutaj

Co możemy zrobić?

Polska potrzebuje zmian systemowych: obowiązkowego czipowania i rejestracji, darmowych programów kastracji, jednej spójnej bazy danych. Ale zanim to się stanie, każdy z nas może zacząć zmianę lokalnie. W swoim domu, na swojej ulicy.