24 lipca 2025

Przemoc wobec zwierząt

Jest to temat mega trudny ... Bo przemoc to nie tylko bicie, czy głodzenie ... Ale postaram sie to poukładać.

Czym jest przemoc wobec zwierząt?

Najczęściej w naukach społecznych określa się ją jako społecznie nieakceptowane, nieprzypadkowe zachowanie, które powoduje niepotrzebny ból, cierpienie, niepokój lub śmierć zwierzęcia. W prawie mowa jest o działaniach takich jak tortury, przeciążenie, pozbawienie pożywienia i schronienia, czy okrutne zabicie.
Choć te definicje są spójne w jednym – chodzi o zadanie cierpienia – to w praktyce określenie granicy przemocy bywa problematyczne. W wielu społeczeństwach funkcjonują działania wobec zwierząt, które są uznawane za legalne lub tradycyjne, mimo że wiążą się z ich cierpieniem, jak: ubój rytualny, testy laboratoryjne, czy hodowla przemysłowa. Granica między przemocą nielegalną a zalegalizowaną bywa cienka – i to od naszej reakcji zależy, czy uda się ją przesunąć na korzyść zwierząt.

Przemoc może przybierać różne formy. Najbardziej znane to przemoc fizyczna (bicze, kopnięcia, ciągnięcie), ale równie dotkliwa jest przemoc psychiczna – krzyki, zastraszanie, izolacja, brak kontaktu z człowiekiem lub innymi zwierzętami. Szczególnie niebezpieczne są przypadki rażącego zaniedbania – brak leczenia, niedożywienie, trzymanie w złych warunkach. Zdarzają się także skrajne formy przemocy, takie jak znęcanie się w celu wywołania cierpienia, wykorzystywanie seksualne czy wykorzystywanie w nielegalnych walkach.

Nierzadko przemoc ma podłoże nieświadome – opiekun nie zdaje sobie sprawy, że to, co robi, krzywdzi. Przykład? Zbyt krótka smycz, kolczatki, dławik, trzymanie psa bez kontaktu z człowiekiem, ignorowanie objawów choroby, brak leczenia bólu. To też przemoc – choć nieintencjonalna.

Przemoc to nie to samo co agresja

Choć oba pojęcia często się myli, warto je rozróżniać. W agresji dwie strony są w podobnej pozycji. Przemoc to zawsze dominacja jednej ze stron – silniejszej, która z premedytacją zadaje cierpienie, by podporządkować sobie ofiarę. Zwierzę, będące całkowicie zależne od człowieka, nie ma żadnych możliwości obrony.

Większość aktów przemocy wobec zwierząt w Polsce (i nie tylko) ma charakter zalegalizowany. To m.in. przemysłowe warunki hodowli, transport żywych zwierząt, sposób uboju, czy testy laboratoryjne. Ale są też czyny, które są przestępstwem – jak bicie, rażenie prądem, głodzenie czy zabicie psa lub kota.

Co mówi prawo?

Ustawa o ochronie zwierząt z 1997 r. w art. 1 jasno stanowi: Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.
Dalej, w art. 6 – zabrania się zabijania zwierząt, za wyjątkiem szczególnych okoliczności (m.in. uboju, konieczności sanitarnej, odstrzału łowieckiego).
Prawo karze znęcanie się nad zwierzęciem karą do 3 lat pozbawienia wolności, a w przypadku szczególnego okrucieństwa – do 5 lat.

Zgłaszaj, reaguj, edukuj

Jeśli jesteś świadkiem przemocy wobec zwierzęcia – reaguj. Dzwoń po policję, straż miejską, powiadom organizację prozwierzęcą. Zrób zdjęcie, nagraj film, zbierz dane. Twoja reakcja naprawdę zmienia psiaka los!

Edukacja od najmłodszych? Realizujemy szkolenia m.in. w liceach

Na zdjeciu Molly, która ma już swój domek. Molly była bita (ma wgłębienie w czaszce oraz musieliśmy wyrwać jej dwa zęby, które wbiły się w górną wargę.

ADOPTUJ ⟶